Czy będziemy świadkami narodzin nowej dynastii?

W historii hokeja były dwie fenomenalne epoki. Zarówno mistrzostwa świata, jak i igrzyska olimpijskie przez dziesięciolecia były wówczas zdominowane przez jedną ekipę. Początkowo, była to Kanada.

Od igrzysk olimpijskich w 1920r. do mistrzostw świata w 1954r., kraj ten stracił jedynie trzy międzynarodowe tytuły: mistrzostwo świata w 1933r. na rzecz USA; mistrzostwo olimpijskie w 1936r. na rzecz swoich „uczniów” – Brytyjczyków i mistrzostwo świata w 1949r., kiedy to triumfowała Czechosłowacja. W pierwszej połowie XX wieku, Kanada „ bawiła się” Europą; zabawa ta odbywała się na abstrakcyjnym dla innych krajów poziomie. Kanadyjczycy wygrywali, strzelając nierzadko 10, 15, 20, a nawet 30 bramek w jednym spotkaniu!!! Był to czas, kiedy Europejskie kraje dopiero uczyły się hokejowego rzemiosła, a ich sztaby szkoleniowe często podróżowały za ocean, aby podpatrzeć lub nauczyć się czegoś od kanadyjskich graczy, trenerów i sędziów.

Od 1954r. „Klonowe liście” miały jednak poważnego konkurenta – wtedy bowiem na światową arenę wkroczyli Rosjanie. O schyłku dominacji Kanadyjczyków świadczył fakt, iż w okresie od 1954 do 1961 Kanada zdobyła "tylko" cztery złote medale.

Lata 1963 – 1990 towielka era radzieckiego hokeja. Podczas tego okresu, ZSRR wywalczył na mistrzostwach świata i igrzyskach olimpijskich łącznie 21 złotych medali. Wzrost znaczenia radzieckiej drużyny nastąpił w związku z zakazem wyjazdu zawodników do klubów zagranicznych i skoszarowaniem ich na całorocznych obozach, podczas których wprowadzano w życie tzw. „reżimy szkoleniowe”. Ich surowa i konsekwentna taktyka coraz częściej pozwalała zwyciężać znacznie wówczas silniejszą Szwecję, Finlandię, Czechosłowację. W tym samym czasie doszło do sporu kanadyjskich amatorów z włodarzami międzynarodowej Federacji Hokejowej, przez co hokeiści zbojkotowali udział w imprezach pod egidą IIHF w latach 1970 – 1976. Federacja ostatecznie ugięła się pod presją żądań Kanadyjczyków i zezwoliła profesjonalistom na udział w międzynarodowych turniejach.

Dominacja hokejowej reprezentacji Związku Radzieckiego w światowym hokeju zakończyła się wraz z upadkiem komunizmu w Europie środkowo – wschodniej i rozpadem samego imperium. Od 1991 po tytuły mistrzowskie sięgało 6 krajów: Szwecja (1991, 1992 i 1998); Rosja wygrała tylko raz, (1993); Kanada (1994, 1997, 2003, i 2004); Finlandia (1995) i Słowacja (2002). Czesi triumfowali w 1996 i trzy razy z rzędu w latach 1999 – 2001, ale ich wyczyn w konfrontacji z osiągnięciami Kanady czy ZSRR można uznać co najwyżej za epizod we współczesnych mistrzostwach świata (serię sukcesów Czechów rozpoczął złoty medal na igrzyskach olimpijskich w Nagano w 1998r.). Czesi zdobyli te tytuły dzięki pomysłowemu wykorzystaniu systemu rozgrywania zamka, udaremniającego przeciwnikowi kontratak w strefie neutralnej. Czeski trener Josef Augusta, który doprowadził reprezentację swojego kraju do dwóch tytułów mistrzowskich (2000, 2001) powiedział kiedyś, że czeski styl obrony był tak doskonały, że nie miało znaczenia, jakich graczy miał wtedy do dyspozycji. Na MŚ w 1999r., Czesi strzelili „tylko” 24 bramki w dziesięciu meczach, jednakże aż 14 z nich padło w zaledwie 3 meczach!!! W 2001r. nie było już tak dobrze – do zdobycia 13 bramek potrzebowali aż ośmiu gier.

Rozpad Czechosłowacji dał początek dwóm nowym mocarstwom: Czechom i Słowacji. Ich wzrok, podobnie, jak hokeistów całego świata coraz częściej skierowany był na NHL. Czołowi gracze ligi, oprócz wysokich zarobków mają możliwość obcowania z najlepszymi, a co za tym idzie – ciągłe podnoszenie swych umiejętności i zdobycie ogromnego doświadczenia. We współczesnym hokeju nie strzela się już przeciwnikowi 30 bramek w jednym meczu. Obecnie, najlepsi gracze każdego kraju, biorący udział np. w mistrzostwach świata – są świadkami bardziej dynamicznego hokeja, niż 30 lat temu. Globalizacja ligi NHL sprawiła, że wyrównał się poziom siedmiu – uważanych za czołowe – reprezentacji. Przemiany ustrojowe na przełomie lat 80. i 90., doprowadziły do utraty pozycji hokejowego mocarstwa przez Rosję. Część zawodników, reprezentujących niegdyś barwy ZSRR, postanowiła grać dla krajów powstałych w wyniku jego rozpadu, takich jak np. Łotwa, Białoruś czy Ukraina.

W cieniu czeskiej dominacji, swoją pozycję przodującego w rozgrywkach międzynarodowych państwa udało się odbudować Kanadzie. Duży wpływ na to miała decyzja władz NHL, które w 1998r. po raz pierwszy w historii zezwoliły zawodowcom na udział w Igrzyskach olimpijskich w Nagano. Z kolei, w Salt Lake City w 2002 roku funkcję kierownika zespołu „klonowego liścia” powierzono żywej legendzie – Wayne’owi Gretzky’emu. Jego ogromna wiedza i umiejętności pomogły reprezentacji zdobyć tytuł mistrza olimpijskiego. Tegoroczny Lockout w lidze NHL pozwolił Kanadyjczykom na skompletowanie najsilniejszego od wielu lat składu na MŚ w Austrii. Na papierze, ta drużyna prezentuje się o wiele, wiele silniej, niż ekipy, które w 2003 i 2004 roku wygrywały złoto. Wielu ekspertów przepowiada drużynie aktualnego mistrza świata triumf także i w tym roku. Trzeci złoty medal może oznaczać nawiązanie do sukcesu Czechów z przełomu XX i XXIw. („klonowe liście” swoje pasmo sukcesów także rozpoczęły złotem olimpijskim), opartego na niesamowitej prędkości, dającej widzowi możliwość podziwiania pasjonującego widowiska.